Ay: Aprel 2010

Şübhə Etmədən İman Etməliyik

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,

Mö­min in­san Al­la­hın və Onun el­çi­si­nin əmr­lə­ri­ni qəl­bən və bo­yun əyə­rək ye­ri­nə ye­ti­rir, onun söz­lə­ri­nə ita­ət edər­kən qəl­bin­də ən ki­çik bir sı­xın­tı və şüb­hə his­si ke­çir­məz. Mö­min insan Al­la­hın və Onun el­çi­si­nin hökm et­di­yi hər şe­yin ən doğ­ru, ən yax­şı və ən xe­yir­li ol­du­ğu­nu bi­lir. Bə­zən şey­tan el­çi­nin de­di­yin­dən fərq­li iş­lər ye­ri­nə ye­tir­mə­si­ni əmr et­sə də, mö­min ən xe­yir­li yo­lun öz el­çi­si­nin əmr et­di­yi yol ol­du­ğu­nu bi­lə­rək hə­rə­kət edir. Bu qəl­bdən gələn sə­mi­mi mü­na­si­bət isə mö­mi­nin ima­nın­dan qaynaqlanır.

Əks hal­da, yə­ni za­hi­rən ita­ət edib qəlb­ən tam sə­mi­miy­yə­tin ol­ma­ma­sı isə ayə­lər­də bil­di­ril­di­yi­nə gö­rə, hə­min in­sa­nın əs­lin­də iman gətirmədiyinin sü­bu­tu­dur: Oxumağa davam et →

İslamla Şərəflənək

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,

Al­lah Öz ayə­lə­rin­də mü­səl­man ol­duq­la­rı­na gö­rə öz­lə­ri­ni qiy­mət­li bir var­lıq ki­mi gö­rən­lər­dən, mü­səl­man ol­ma­la­rı­nı İs­lam dini və el­çi üçün bö­yük bir qa­zanc, Al­la­hın bir lüt­fü ki­mi gös­tə­rən­lər­dən bəhs edir:

«On­lar is­la­mı qə­bul et­dik­lə­ri­nə gö­rə sə­nə min­nət qo­yur­lar. De: «Mü­səl­man ol­du­ğu­nuz­la mə­nə min­nət qoy­ma­yın! Xeyr, əgər doğ­ru de­yir­si­niz­sə, bi­lin ki, si­zi ima­na mü­vəf­fəq et­mək­lə əs­lin­də Al­lah si­zin boy­nu­nu­za min­nət qoy­muş olur!»« («Hu­cu­rat» su­rə­si, 17).

Ayə­də də qeyd edil­di­yi ki­mi, əs­lin­də bu mə­sə­lə in­san­la­rın dü­şün­dük­lə­ri­nin tam ək­si­nə­dir: İs­la­ma da­xil olan bir in­san İs­la­mı şə­rəf­lən­dir­məz, ək­si­nə, İs­lam ona şə­rəf ve­rər. Oxumağa davam et →

Boş İşlərə Vaxtımızı Sərf Etməyək

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,

Mö­min­lər boş və mə­na­sız da­nı­şıq­la­ra mə­həl qoy­ma­dıq­la­rı ki­mi, axi­rət­lə­ri üçün heç bir fay­da­sı ol­ma­yan, hət­ta on­la­ra zə­rər ve­rə­cək boş iş­lə­rə də vaxt­la­rı­nı sərf et­məz­lər. Mö­min­lə­rin bu xü­su­siy­yə­ti ayə­də be­lə bil­di­ri­lir:

«O kəslər ki, lüzumsuz seylərdən üz dön­də­rərlər» («Mu­mi­nun» su­rə­si, 3).

Al­la­hın razılığını nə­zə­rə alın­ma­dı­ğı hər bir iş Quran­da bil­di­ri­lən hə­min lü­zum­suz iş­lə­rə aid­dir. İn­san hət­ta Quran­da əmr edi­lən ən mü­hüm iba­də­ti də Al­la­hın razılığından kə­nar, vər­diş ol­du­ğu və hə­min an­da ona asan gəl­di­yi üçün, əsas, la­kin ona çə­tin olan bir iş­dən ya­xa qur­tar­maq üçün və ya ha­mı­nın et­di­yi bir iş ki­mi edər­sə, bu, lü­zum­suz ola bi­lər. Oxumağa davam et →

Namaz və Huşu

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,,,,,,,

Hər gün mü­əy­yən vaxt­la­rda ni­zam­lı şə­kil­də ye­ri­nə ye­ti­ril­mə­si fərz sa­yı­lan iba­dət­lər var. La­kin hə­min iba­dət­lə­rin da­im ye­ri­nə ye­tirilməsini­ mö­min­lər­ yal­nız vər­diş halını alan iba­dət­lə­r qismində nəzərdən keçirməməlidirlər. Tam ək­si­nə, Al­lah üçün ye­ri­nə ye­tir­di­yi­ bu ibadət mö­mi­nə hər də­fə ye­ni hə­yə­can və şövq ver­mə­li­dir. Na­maz da bu şə­kil­də da­im ye­ri­nə ye­ti­ri­lən iba­dət­lər­dən­dir. Quran­da mö­min­lə­rin na­maz­la­rı­nı hu­şu ilə qıl­dıq­la­rı bil­di­ri­lir:

«Hə­qi­qə­tən, mö­min­lər ni­cat tap­mış­lar! On­lar na­maz­la­rın­da mü­ti olub Ona bo­yun əyər­lər!» («Mu­mi­nun» su­rə­si, 1-2). Oxumağa davam et →

Həsəd Etməyin!

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

İman gə­tir­miş in­san di­gər in­san­lar­dan üs­tün dav­ra­nı­şa ma­lik olur. La­kin bu onun im­ta­ha­nı­nın so­na çat­ma­sı de­mək de­yil. Mö­mi­nin də bü­tün in­san­lar ki­mi nəf­si var.

Al­lah im­ta­ha­nın bir zə­ru­rə­ti ki­mi ona gü­nah­lar­dan və pis əməl­lər­dən çə­kin­mə­si­ni il­ham et­di­yi­ni Quran­da bil­dir­miş­dir («Şəms» su­rə­si, 8). Pa­xıl­lıq, hə­səd ki­mi mən­fi əx­laq xü­su­siy­yət­lə­ri də gü­nah­la­ra da­xil­dir və bu, bü­tün in­san­la­rın nəfs­lə­rin­də var:

«…An­caq nəfs­lər­də xə­sis­lik hə­mi­şə möv­cud­dur. Əgər siz yax­şı do­la­nıb (da­va-da­laş­dan, ko­bud rəf­tar­dan) çə­kin­sə­niz bu si­zin üçün da­ha yax­şı olar. Şüb­hə­siz ki, Al­lah et­di­yi­niz hər bir iş­dən xə­bər­dar­dır!» («Ni­sa» su­rə­si, 128). Oxumağa davam et →

Dünyanın Cazibəsinə Aldanmayın!

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

Mö­mi­nin diq­qət edə­cə­yi mə­sə­lə­lər­dən bi­ri də onun gün­də­lik hə­ya­tın qa­rı­şıq­lıq­la­rı için­də dün­yə­vi ha­di­sə­lə­rə al­da­na­raq hə­qi­qi məq­sə­di­ni unut­ma­maq­dır. Mö­mi­nin əsas və­zi­fə­si Al­la­hın qu­lu ol­du­ğu­nu unut­ma­maq, Quran­da bil­di­ri­lən əmr və töv­si­yyə­lə­ri də­qiq­lik­lə ye­ri­nə ye­tir­mək­dir. İn­san əl­də et­di­yi iman də­rə­cə­si­ni da­im tə­zə­lə­mək və in­ki­şaf et­dir­mək yö­nün­də ça­lış­ma­dıq­ca möv­cud və­ziy­yə­ti­ni də qo­ru­ya bil­məz, mə­nə­viy­ya­tı sü­rət­lə köh­nəl­mə­yə, ima­ni həs­sas­lı­ğı, ağılı isə azal­ma­ğa baş­la­yar.

Bə­zi in­san­lar üçün Oxumağa davam et →

Allahı Zikr Etmək

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,,,

Həmd və zikr et­mək mö­mi­nin hə­ya­tı­nın bir his­sə­si­dir. Həmd (şükür) hər növ mədh, ucalt­ma və il­ti­fa­ta yal­nız Al­la­hın la­yiq ol­du­ğu­nu, zikr isə Al­la­hın ağı­la gə­lən hər cür qü­sur və səhv­dən uzaq ol­du­ğu­nu həm dil­də, həm də qəl­bən təs­diq et­mək­dir.

Həmd və zikrin yal­nız mö­min­lə­rin de­yil, bü­tün kai­na­tın bir iba­də­ti ol­du­ğu ayə­lər­də be­lə xə­bər ve­ri­lir:

«Yed­di göy, yer və on­lar­da olan­lar Al­la­hı təq­dis edir. Elə bir şey yox­dur ki, Al­la­ha tə­rif de­yib Ona şükür et­mə­sin, la­kin siz on­la­rın təq­di­si­ni an­la­maz­sı­nız, Al­lah hə­qi­qə­tən, hə­lim­dir, ba­ğış­la­yan­dır!» («İs­ra» su­rə­si, 44). Oxumağa davam et →

Zamansızlıq və Qədər Gerçəyi

fayuu ELM NƏ DEYİR?,MADDƏ VƏ XƏYAL,MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

ZAMAN NƏDİR?

Zaman, bir anı digər an ilə müqayisə etdiyimizdə meydana gələn anlayışdır. Yəni zaman bizim yaşadığımız hadisələr arasında apardığımız müqayisəyə söykənir. Məsələn, bir insan otağa girir, sonra yerdə olan qələmi görür və əyilib onu götürür. Daha sonra bu qələmi masaya qoyur. Həmin insan, bütün bu hərəkətlər arasında müqayisə edir. Hər biri arasında müəyyən müddət keçdiyini düşünür və beləcə zaman hissini əldə edir.

Yəni, zaman beyində xatirə olaraq saxlanan bəzi məlumatlar, daha doğrusu görüntülər arasında müqayisə aparıldığında var olur. Əgər bir insanın yaddaşı olmasaydı, o insan hal-hazırkı anı yaşayacaq, beyni bu cür şərhlər edə bilməyəcək və dolayısı ilə zaman hissi də meydana gəlməyəcəkdi. Oxumağa davam et →

İnsaAllah Demək Vacibdir

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,

Al­lah in­san­la­rı za­man və mə­ka­na bağ­lı şə­kil­də ya­rat­mış­dır. La­kin za­ma­nı və mə­ka­nı yaradan Al­lah isə on­la­rın föv­qün­də­dir və on­lar­dan ası­lı de­yil, həm­çi­nin on­la­rın hər iki­si­ni dörd bir tə­rəf­dən əha­tə edir. İn­san öz ya­ra­dı­lı­şı ba­xı­mın­dan za­ma­n və mə­ka­n daxilin­də ya­şa­maq məc­bu­riy­yə­tin­də­dir. O, heç bir za­man və heç bir for­ma­da bu və­ziy­yə­ti­ni də­yiş­di­rə bil­məz. La­kin Al­lah za­ma­nı və mə­ka­nı həm da­xil­dən, həm də xa­ric­dən gö­rür və Öz nə­za­rə­ti al­tın­da sax­la­yır.

Bu­nu be­lə izah et­mək olar: Al­lah in­sa­nın ya­şa­dı­ğı hə­ya­tın əv­və­li­ni, axı­rı­nı, or­ta­sı­nı və so­nu­nu ey­ni an­da gö­rür və bi­lir. Al­lah üçün Oxumağa davam et →

Din Əxlaqını Yaşamaqda Zəiflik Göstərməyin

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,,,,

Bir mö­mi­nin ima­nı­nın gü­cü, sə­mi­miy­yə­ti və qə­tiy­yə­ti onun Al­lah yo­lun­da mü­ba­ri­zə­sin­dən, İs­la­ma olan sev­gi­sin­dən ay­dın olur. Onun bu mü­ba­ri­zə­də gös­tər­di­yi davra­nış­la­rı imanının zə­if və ya güclü ol­ma­sı­nı mü­əy­yən edir.

Din­də zə­if­lik gös­tər­mək mö­min­lər ara­sın­da ima­ni cə­hət­dən tam ola­raq ye­tiş­mə­miş in­san­la­ra xas olan xü­su­siy­yət­dir. Bu in­san­da zə­if­lik çə­tin an­lar­da ge­ri çə­kil­mək, risk et­mə­mək, nəf­si­nə bir zə­rər gəl­mə­sin­dən çə­kin­mək, nəf­si­nin ra­hat­lığını və mən­fə­ət­lə­ri­ni di­nin mən­fə­ət­lə­rin­dən üs­tün tut­maq şək­lin­də or­ta­ya çı­xır. Be­lə ki, on­la­rın şüu­ru Al­lah yo­lun­da­ üzləşdikləri çə­tin­lik və ya təh­lü­kə­dən qaç­ma­ğı öz­lə­ri üçün bir qa­zanc, hət­ta Oxumağa davam et →

Kininiz Sizi Ədalətsizliyə Sövq Etməsin

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

Əda­lət, in­san­lar ara­sın­da­kı an­la­şıl­maz­lıq­la­rı həll edər­kən haqq sa­hi­bi­nə heç bir tə­rə­f tut­ma­dan haq­qı­nı ver­mək mə­na­sı­nı verir. Amma Quran əx­la­qı­na əməl et­mə­yən in­san­lar əsa­sən tam və qə­ti əda­lət an­la­yı­şı ilə hə­rə­kət et­məz­lər. Bir çox xa­ri­ci amil­lər on­la­rın ədalətli qə­rar qə­bul etmələrinə tə­sir gös­tə­rə bi­lər. Mə­sə­lən, be­lə bir adam özü­nə da­ha ya­xın he­sab et­di­yi in­sa­nın le­hi­nə qə­rar qə­bul edə bi­lər. Həm­çi­nin mən­fəə­ti­nə uy­ğun gör­dü­yü, özü­nə fay­da­lı olan şə­kil­də hökm ve­rə bi­lər. Yə­ni hər növ şəx­si mən­fə­ət na­mi­nə ve­ri­lən qə­rar əda­lət­li ol­ma­ya bi­lər.

La­kin in­san­la­rın əda­lət­siz­lik­lə­ri da­ha çox kin bəs­lə­dik­lə­ri in­san­la­ra qar­şı olan dav­ra­nış­la­rın­da or­ta­ya çı­xır. Nəf­sinin diqtə etdiyi kin his­si­nə qa­pıl­an in­san qar­şı­sın­da­kı şəxslə bağlı ədalətli qə­rar qə­bul et­mək­də çə­tin­lik çə­kə bi­lər. Kin bəslədiyi şəxsin haqlı olmasına baxmayaraq, Oxumağa davam et →

Bir-Birimizi Müjdələyək

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

«Doğ­ru­dan da, Biz sə­ni haq­la müj­də ve­rən və qor­xu­dan bir pey­ğəm­bər ki­mi gön­dər­dik. Elə bir üm­mət yox­dur ki, onun için­dən qor­xu­dan bir el­çi gə­lib get­mə­sin!» («Fa­tir» su­rə­si, 24).

Mü­səl­man­la­rın xə­bər­da­re­di­ci xü­su­siy­yət­lə­ri ilə ya­na­şı, müj­də­ve­ri­ci xü­su­siy­yət­lə­ri də vardır. Çün­ki Quran in­san­la­ra həm xə­bər­dar­lıq, həm də müj­də ki­mi na­zil edil­miş­dir.

Quran­da müs­bət xa­rak­ter­li in­san­lar üçün bir çox müj­də­lər var. Şüb­hə­siz ki, bun­la­rın ən əhə­miy­yət­li­lə­rin­dən bi­ri gö­zəl əx­laq­lı in­san­lar üçün ha­zır­la­nan cən­nət­dir. Al­lah in­san­la­rın səbir­li, sə­mi­mi, əda­lət­li, gö­zəl söz­lü, tə­va­zö­kar, gö­zəl əxlaqlı ola­caq­la­rı təq­dir­də axi­rət­də bir çox mü­ka­fat­lar­la qar­şı­lıq gö­rə­cək­lə­ri­ni bil­dir­miş­dir. Oxumağa davam et →