BMT 1945-ci ildə yeni dünya müharibəsinin qarşısını almaq məqsədi ilə yaradıldı. Bu baxımdan baxıldıqda bügünkü günə qədər öz missiyasını böyük ölçüdə yerinə yetirmiş kimi görünür. Amma bu birlik şübhəsiz ki, o illərdə yeni təcrübə etdiyi dünya müharibələrindən başqa, fərqli qarşıdurma şəraitlərinə hazır deyil. Aradan keçən 71 il ərzində BMT müdaxilələrinin bir qismi uğurlu olsa da, dünyada baş verən bir çox hadisə BMT-ni ciddi şəkildə aciz qoydu.
Millətlərin sülh şüarı ilə bir dam altında toplaşmaları şübhəsiz ki, gözəl təşəbbüsdür. BMT bu gün 193-ə çatan üzv sayı ilə dünyanın çox böyük hissəsini öz ətrafında toplaya bilib. Ancaq dünya BMT hüququnu göz ardı edərək güclü münaqişə sahəsinə çevrilib. 2016-cı il Qlobal Sülh İndeksinə görə, dünyada son 10 il ərzində münaqişə olmayan təkcə 10 ölkə qalıb. Terror təkcə 2015-ci ildə dünyada 32 min 715 nəfərin həyatına son qoyub. Dünya sülhündən məsul BMT-nin dünya müharibələrinə diqqətini cəmləyərkən dünyadakı yerli müharibələrə də cəmlənməsi vacibdir. Oxumağa davam et
Şimal yarımkürəsində qış mövsümünün özünü hiss etdirməyə başladığı bir dövrdəyik. İnsanların bir çoxu qış tətili üçün plan qurmağa başlayıb. Bəziləri xizək mərkəzində, bəziləri göl kənarında dincəlməyi planlaşdırır. Ailəsinin, qohum-əqrəbasının yanına getməyi və ya sevdikləri ilə bir evdə toplaşmağı düşünənlər də var. Ancaq bu planların heç də hesabda olmayan hadisələrə görə axsaması mümkündür. Məsələn;
Avropa sahillərinə çatmağa çalışarkən Egey və Aralıq dənizində boğulur, körpə, qadın, kişi cəsədləri sahilə vurur. Hətta bəzən qayıqları qəsdən batırılır və dənizdə ölümə tərk edilirlər.
Tarix boyu böyük və güclü ölkələrin öz rifah və zənginliklərini yüksək səviyyəyə çatdırmaq üçün daha zəif ölkələr üzərində hakimiyyət qurma arzusu müstəmləkəçilik hərəkatını ortaya çıxardı. Müstəmləkəçi ölkələr işğal etdikləri ölkələrin insan resurslarını, işçi qüvvəsini, təbii sərvətlərini və bazarlarını ələ keçirdilər. Qurduqları müstəmləkə rejiminə müqavimət göstərməmələri və maraq sistemlərinə zərər verməmələri üçün də yerli xalqları, onların hər cür sosial, mədəni və dini həmrəyliyini ciddi təzyiq altında saxladılar.
Avropa İttifaqının elan edildiyi 1993-cü il Maastrixt sazişi ilə 12 ölkə Avropa xalqlarını birləşdirmək və ümumi problemlərə həll yolu tapmaq məqsədilə siyasi birlik halına gəldi. Vahid konstitusiya, vahid pul vahidi, mərkəzi icra və qanunverici orqanları birliyi gücləndirdi. 4-ci Böyümə ilə Avstriya, İsveç və Finlandiya, 5, 6 və 7-ci Böyümə ilə keçmiş Şərq Bloku ölkələri Avropa İttifaqına qatıldı. Avropa İttifaqı 28 ölkə, 500 milyon insan, 20 trilyon dollara yaxın bir iqtisadiyyatı ilə dünyanın sayılan güclərindən biri oldu.
dusunek.com 