axiret

Axirət günündə hesaba çəkilmədən əvvəl nəfsi hesaba çəkməyin əhəmiyyəti

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,

Yer üsehidzündə yaşayan yeddi milyard insanın hər birinin həyat tərzi, mədəniyyəti, anlayışı, hadisələrə baxışı, xarakteri bir-birindən fərqlidir. Milyardlarla insan həyatını davam etdirərkən onların kiçik bir hissəsi əhəmiyyətli bir həqiqətin fərqinə vararaq yaşayır. Bu həqiqət hər kəsin yaşadığı hər şeyin hesabını bir-bir Allah qatında verəcəyidir…

· İnsanın gün ərzində özünə tez-tez nəzarət etməsi, etdikləri üzərində düşünməsi niyə əhəmiyyətlidir?

· İnsan özünü hansı mövzularla hesaba çəkməlidir? Oxumağa davam et →

Peyğəmbərlərin Sahib Olduğu Yüksək İmanda Qorxaqlıq, Təlaşa Qapılmaq, Kədərlənmək, Küsmək, Hirslənmək Kimi Vəziyyətlər Yoxdur

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,

Möminlər yalnız Allaha və Peyğəmbərinə iman gətirən, (iman gətirdikdən) sonra heç bir şəkk-şübhəyə düşməyən, Allah yolunda malları və canları ilə vuruşanlardır! Məhz belələri sadiq olanlardır! (Hucurat surəsi, 15)

Ayədə bildirildiyi kimi, “heç bir şəkk-şübhəyə düşmədən iman etmək” həqiqi imanın təməl əsaslarından biridir. Müsəlman Allahın varlığına qəti olaraq inandığı kimi, imanında heç vaxt tərəddüdə düşməz, Allahın hər an onu gördüyü və eşitdiyinin şüurunda davranar, həyatı boyunca Allahın əmr və tövsiyələrinə əməl edər, Onun əmr etdiyi gözəl əxlaqı qeydsiz-şərtsiz tətbiq edər. Digər yandan axirətin varlığından elə əmindir ki, hər an ölümlə qarşılaşacaqmış və hesaba çəkiləcəkmiş kimi yaşayar. Bu iman, Allahın Quranda bütün müsəlmanlara əmr etdiyi iman şəklidir. Oxumağa davam et →

“Onsuzda da Mən Cənnətə Gedərəm” Düşüncəsində Olanlar

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,

Dini yaşamayan cəmiyyətlərdə insanların özlərini aldatdıqları mövzulardan biri də, özlərinin cənnətə girməyə layiq olduqlarını düşünmələridir. Bu insanların çoxu ölümdən sonra həyat olduğunu qəbul etmələrinə baxmayaraq, din əxlaqını yaşamamalarının səbəbi, özlərinin mütləq cənnətə gedəcəklərini düşünmələridir. Bu cür düşünən insanların haradan belə bir qənaətə gəldikləri məlum deyil. Amma əksəriyyəti özünü digər insanlarla müqayisə edərək yalnız yaxşı tərəflərini görür və yaxşı insan olduğu üçün də cənnətə girməyə layiq olduğu qənaətinə gəlir.

Ən təəccüblü olanı da, bu insanlar “yaxşılıq” anlayışını, Qurana görə deyil, cahiliyyəyə uyğun qiymətləndirirlər. Allahın məmnun olacağı bir həyatı və əxlaqı deyil, yaşadıqları cəmiyyətin məmnun olacağı həyatı və əxlaqı seçirlər. Nəticədə də, özlərini aldadaraq cənnətə girəcəklərini düşünürlər. Oxumağa davam et →

Namaz və Huşu

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,,,,,,,

Hər gün mü­əy­yən vaxt­la­rda ni­zam­lı şə­kil­də ye­ri­nə ye­ti­ril­mə­si fərz sa­yı­lan iba­dət­lər var. La­kin hə­min iba­dət­lə­rin da­im ye­ri­nə ye­tirilməsini­ mö­min­lər­ yal­nız vər­diş halını alan iba­dət­lə­r qismində nəzərdən keçirməməlidirlər. Tam ək­si­nə, Al­lah üçün ye­ri­nə ye­tir­di­yi­ bu ibadət mö­mi­nə hər də­fə ye­ni hə­yə­can və şövq ver­mə­li­dir. Na­maz da bu şə­kil­də da­im ye­ri­nə ye­ti­ri­lən iba­dət­lər­dən­dir. Quran­da mö­min­lə­rin na­maz­la­rı­nı hu­şu ilə qıl­dıq­la­rı bil­di­ri­lir:

«Hə­qi­qə­tən, mö­min­lər ni­cat tap­mış­lar! On­lar na­maz­la­rın­da mü­ti olub Ona bo­yun əyər­lər!» («Mu­mi­nun» su­rə­si, 1-2). Oxumağa davam et →

Həsəd Etməyin!

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

İman gə­tir­miş in­san di­gər in­san­lar­dan üs­tün dav­ra­nı­şa ma­lik olur. La­kin bu onun im­ta­ha­nı­nın so­na çat­ma­sı de­mək de­yil. Mö­mi­nin də bü­tün in­san­lar ki­mi nəf­si var.

Al­lah im­ta­ha­nın bir zə­ru­rə­ti ki­mi ona gü­nah­lar­dan və pis əməl­lər­dən çə­kin­mə­si­ni il­ham et­di­yi­ni Quran­da bil­dir­miş­dir («Şəms» su­rə­si, 8). Pa­xıl­lıq, hə­səd ki­mi mən­fi əx­laq xü­su­siy­yət­lə­ri də gü­nah­la­ra da­xil­dir və bu, bü­tün in­san­la­rın nəfs­lə­rin­də var:

«…An­caq nəfs­lər­də xə­sis­lik hə­mi­şə möv­cud­dur. Əgər siz yax­şı do­la­nıb (da­va-da­laş­dan, ko­bud rəf­tar­dan) çə­kin­sə­niz bu si­zin üçün da­ha yax­şı olar. Şüb­hə­siz ki, Al­lah et­di­yi­niz hər bir iş­dən xə­bər­dar­dır!» («Ni­sa» su­rə­si, 128). Oxumağa davam et →

Başqalarına Nəsihət Verib Özünü Unutma!

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

«Siz in­san­la­ra yax­şı iş­lər gör­mə­lə­ri­ni əmr et­di­yi­niz hal­da, özü­nü­zü unu­dur­su­nuz? Hal­bu­ki özü­nüz ki­tab oxu­yur­su­nuz. Mə­gər ba­şa düş­mür­sü­nüz?» («Bə­qə­rə» su­rə­si, 44).

Quranı yax­şı bi­lən zə­ka­lı və təc­rü­bə­li bir in­san baş­qa­la­rı­nın din­lə bağ­lı səhv və nöqsan­la­rı­nı ən ki­çik in­cə­li­yi­nə qə­dər dü­zəl­də, bu mə­sə­lə­də on­la­ra nə­si­hət ve­rə, xə­bər­dar­lıq edə bi­lər. Bu, müs­bət bir hal­dır, la­kin bu, in­sa­na hə­min səhv və gü­nah­la­rı özü­nün də et­mə­si­nə haqq qa­zan­dı­ra bil­məz. Ək­si­nə, in­san baş­qa­la­rı­na ver­di­yi nə­si­hət­dən özü də ib­rət al­ma­lı və hə­min səhv­lə­ri et­mə­mə­yə diq­qət ye­tir­mə­li­dir. Yox­sa baş­qa­la­rı­na ver­di­yi nə­si­hət əcr de­yil, axi­rət­də onun əley­hi­nə bir də­lil ki­mi  çı­xar.

Baş­qa­sı­nın səh­vi­ni üzə çı­xa­ra bi­lən bir in­sa­nın Oxumağa davam et →

Saleh Əməl

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

Qu­ran­da tez-tez rast gə­li­nən ter­min­lər­dən bi­ri «sa­leh əməl»dir. «Sa­leh» kəl­mə­si “gö­zəl, doğ­ru, xe­yir­li” mə­na­la­rı­nı ve­rir. «İs­lah et­mək» fe­li də ey­ni kök­dən tö­rə­miş­dir və «sa­leh və­ziy­yə­tə gə­tir­mək» de­mək­dir. «Əməl» kəl­mə­si­nin Azər­bay­can di­li­nə ən ya­xın qar­şı­lı­ğı isə «iş»dir. Ümu­miy­yət­lə, sa­leh əməl, yax­şı və xe­yir­li iş mə­na­sı­nı ve­rir ki, bu da Qu­ran­da Al­la­hın ri­za­sı­na və gön­dər­di­yi di­nə uy­ğun hər cür əməl və hə­rə­kə­ti ifa­də edir.

İn­sa­nın axi­rə­ti­ni xi­las edən şey isə yal­nız iman gə­tir­mə­si de­yil, ey­ni za­man­da o ima­na uy­ğun sa­leh işlər görməsidir. Çün­ki sa­leh əməl sə­mi­mi ima­nın gös­tə­ri­ci­si­dir. Bu­nun ək­si­nə, yal­nız «iman gə­tir­dim» de­yib bu ima­nın tə­ləb­lə­ri­ni ye­ri­nə ye­tir­mə­mək in­sa­nı xi­las et­məz. Al­lah bu möv­zu­da be­lə bu­yu­rur:

«İn­san­lar yal­nız: «İman gə­tir­dik!» – de­mə­lə­ri­lə on­lar­dan əl çə­ki­lib im­ta­han olun­ma­ya­caq­la­rı­nı­mı sa­nır­lar? Biz on­lar­dan əv­vəl­ki­lə­ri də im­ta­ha­na çək­miş­dik. Şüb­hə­siz ki, Al­lah düz­da­nı­şan­la­rı da, ya­lan­çı­la­rı da çox gö­zəl ta­nı­yar!» («Ən­kə­but» su­rə­si, 2-3).

Al­la­hın «iman gə­tir­dik» de­yən­lə­ri sı­na­ma­sı­nın önəm­li qis­mi sa­leh əməl­lər­lə olur. Çün­ki bu əməl­lər, on­la­rı ye­ri­nə ye­tir­mə­yə borc­lu olan mü­səl­man­la­rın səbir­lə­ri­ni, qə­tiy­yət­lə­ri­ni, sə­da­qət­lə­ri­ni, qı­sa­sı, iman­la­rın­da­kı fə­ra­sət­lə­ri­ni or­ta­ya çı­xa­rır. Oxumağa davam et →