müsəlman

Bir-Birimizi Müjdələyək

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

«Doğ­ru­dan da, Biz sə­ni haq­la müj­də ve­rən və qor­xu­dan bir pey­ğəm­bər ki­mi gön­dər­dik. Elə bir üm­mət yox­dur ki, onun için­dən qor­xu­dan bir el­çi gə­lib get­mə­sin!» («Fa­tir» su­rə­si, 24).

Mü­səl­man­la­rın xə­bər­da­re­di­ci xü­su­siy­yət­lə­ri ilə ya­na­şı, müj­də­ve­ri­ci xü­su­siy­yət­lə­ri də vardır. Çün­ki Quran in­san­la­ra həm xə­bər­dar­lıq, həm də müj­də ki­mi na­zil edil­miş­dir.

Quran­da müs­bət xa­rak­ter­li in­san­lar üçün bir çox müj­də­lər var. Şüb­hə­siz ki, bun­la­rın ən əhə­miy­yət­li­lə­rin­dən bi­ri gö­zəl əx­laq­lı in­san­lar üçün ha­zır­la­nan cən­nət­dir. Al­lah in­san­la­rın səbir­li, sə­mi­mi, əda­lət­li, gö­zəl söz­lü, tə­va­zö­kar, gö­zəl əxlaqlı ola­caq­la­rı təq­dir­də axi­rət­də bir çox mü­ka­fat­lar­la qar­şı­lıq gö­rə­cək­lə­ri­ni bil­dir­miş­dir. Oxumağa davam et →

Bilmədiyini Müdafiə Etmə!

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

İn­san­la­rın mü­da­fiə, tət­biq və təb­liğ et­dik­lə­ri hər hansı bir fi­krin və ya inan­cın vic­dan sa­rı­dan yüz fa­iz doğ­ru və də­qiq ol­ma­sı qə­naə­ti­nə gəl­mə­lə­ri və bu­na əmin ol­ma­la­rı əsas şərt­dir. Bu­nun ək­si, yə­ni in­san­la­rın doğ­ru ol­ma­sı­na vic­da­nən əmin ol­ma­dı­ğı və haq­qın­da mə­lu­ma­tı ol­ma­dı­ğı hər han­sı bir fik­rin, in­sa­nın və ya ha­di­sə­nin ar­dın­ca get­mə­lə­ri Quran­da qa­da­ğan edil­miş­dir. Al­lah Quran­da in­san­la­rın doğ­ru­lu­ğu­nu təs­diq edib ar­dın­ca get­dik­lə­ri hər bir fi­kir üçün axi­rət­də göz­lə­ri, qu­laq­la­rı və qəlb­lə­ri ilə he­sab ve­rə­cək­lə­ri­ni bil­dir­miş­dir:

«Bil­mə­di­yin bir şe­yin ar­dın­ca get­mə. Çün­ki qu­laq, göz və ürək – bun­la­rın ha­mı­sı sor­ğu-su­al olu­na­caq­dır» («İs­ra» su­rə­si, 36).

Mən­bə­yi sağ­lam olan və doğ­ru­lu­ğu qə­ti şə­kil­də bi­li­nən ye­ga­nə fi­kir sis­te­mi isə Al­la­hın doğ­ru ol­du­ğu­nu bil­dir­di­yi sis­tem­dir. Bu da Quran­da hər bir təfərrüatı  ilə bil­di­ri­lib. Bu­na gö­rə də mü­səl­man­lar vic­dan­la­rı­na uy­ğun ol­ma­yan və Quran­da bil­di­ril­mə­yən heç bir dü­şün­cə­ni qə­bul və təs­diq et­məz­lər. Oxumağa davam et →

Din Əxlaqına Gözəl Öyüd-Nəsihətlə Dəvət Edək

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,,,,,,,,,

«İn­san­la­rı hik­mət­lə, gö­zəl öyüd-nə­si­hət ilə Rəb­bi­nin yo­lu­na də­vət et, on­lar­la ən gö­zəl su­rət­də mü­ba­hi­sə et. Hə­qi­qə­tən, Rəb­bin yo­lun­dan azan­la­rı da, haqq yol­da olan­la­rı da da­ha yax­şı ta­nı­yır!» («Nəhl» su­rə­si, 125).

İs­lam di­ni­nin xü­su­siy­yə­ti bu di­nin in­sa­nın onu yal­nız öz da­xi­lin­dən gə­lə­rək və qəl­bən qə­bul edə­rək ya­şa­ma­sı ilə Al­lah dər­ga­hın­da qə­bul edi­lən bir inanc sis­te­mi ol­ma­sı­dır. Al­lah di­nin bu xü­su­siy­yə­ti­ni Quranın bir çox ayə­lə­rin­də izah et­miş­dir. Mə­sə­lən, na­maz qı­lan bir in­san na­ma­zı­nı Al­lah üçün is­tə­yə­rək və se­və­rək qıl­ma­lı­dır. Həm­çi­nin mal-döv­lə­tin­dən Al­lah yo­lun­da xərc­lə­yən bir in­sa­nın hə­min iba­də­ti­nin Al­lah dər­ga­hın­da qə­bu­le­di­lən ol­ma­sı onun ver­di­yi bu sə­də­qə­ni is­tə­yə­rək və se­və­rək ver­mə­si­nə bağ­lı­dır.

Bir in­san mü­səl­man ol­maq üçün Oxumağa davam et →

Əhəmiyyət Verilməyən Quran Hökmləri

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

Bə­zi in­san­lar di­nə inan­dıq­la­rı və Quranı de­mək olar ki, hər gün oxu­duq­la­rı hal­da Quranın bə­zi ayə­lə­ri­ni qu­la­qar­dı­na vu­rur, on­la­ra etinasız münasibət gös­tə­rir­lər. Bə­zi­lə­ri bu səh­və mə­lu­mat­sız­lıq və ya şü­ur­suz­luq uc­ba­tın­dan yol ver­di­yi hal­da, di­gər­lə­ri hə­min hökm­lə­rə qur­du­qları Quran­dan kə­nar mən­tiq­lə­ri­nin tə­si­ri al­tın­da bi­lə­rək­dən əhə­miy­yət ver­mir­lər. Bu zaman onlar Quran hökm­lə­ri­nə bi­lə­rək­dən eti­na­sız­lıq­la ya­naş­ma­ğın Al­lah dər­ga­hın­da on­la­ra nə qə­dər bö­yük mə­su­liy­yət yü­klənəcəyini və on­la­rı Al­lah ri­za­sın­dan ne­cə uzaq­laş­dı­ra­ca­ğını isə əs­la fi­kir­ləş­mir­lər. Hal­bu­ki Al­la­hın hökm­lə­ri­nə diq­qət­lə ya­naş­ma­yan in­san­la­rın axi­rət­də əzab­la qar­şı­la­şa­ca­ğı Quran ayə­lə­rin­də xü­su­si şə­kil­də vur­ğu­la­nır.

Bu dü­şün­cə­yə ma­lik olan in­san­lar öz­lə­ri­nin Quran­dan kə­nar mən­tiq­lə­ri­nə əsas­la­na­raq, Al­la­hın hökm­lə­ri ara­sın­da bir növ əhə­miy­yət­li­lik və bi­rin­ci­lik sı­ra­la­ma­sı qu­rur, hət­ta bə­zi hökm­lə­ri öz hə­yat­la­rın­dan ta­ma­mi­lə çı­xa­ra­raq on­la­rı bir kə­na­ra atır­lar. Be­lə bir yan­lış din an­la­yı­şı yü­zil­lər ər­zin­də üst-üs­tə yı­ğıl­mış adət­lər şək­lin­də nə­sil­dən-nə­s­lə ötü­rü­lə­rək döv­rü­mü­zə qə­dər gə­lib çat­mış­dır. Din haqqında ge­niş ya­yıl­mış yanlış təsəvvürlərə gö­rə, bi­rin­ci yer­ə layiq görülüb, xü­su­si əhə­miy­yət ve­ri­lən hökm­lər ara­dan qal­dı­rıl­dı­ğı za­man in­san da­xi­lən vic­da­n əzabı ke­çi­rə bi­lər. Buna baxmayaraq, Quran­da yer alıb, ey­ni də­rə­cə­də əhə­miy­yət ve­ril­mə­yən əmr və qa­da­ğa­lar ara­dan qal­dı­rıl­dı­ğı za­man in­san heç bir na­ra­hat­­lıq his­si keçirməz. Quran­da fərz (vacib) ol­du­ğu açıq şə­kil­də bil­di­ri­lən bir çox möv­zu «ye­ri­nə ye­tir­sən sa­vab­dır, ye­tir­mə­sən də heç bir şey ol­maz» mən­ti­qi ilə qiy­mət­lən­di­ri­lir. İn­san­la­rın qor­xub çə­kin­mə­li ol­du­ğu qa­da­ğa­lar isə «Al­lah ba­ğış­la­yar» mən­ti­qi ilə asan­lıq­la po­zu­lur.

Hal­bu­ki Quranın heç bir ayə­sin­də be­lə bir meyardan bəhs edil­mir. Na­maz və oruc iba­dət­ləri Al­la­hın qə­ti əm­ri ol­du­ğu ki­mi, Quran­da gös­tə­ri­lən baş­qa əmr və qa­da­ğa­lar da ey­ni­lə bü­tün mö­min­lə­rin ta­be olmaları vacib olan qə­ti hökm­lər­dir. Oxumağa davam et →

Fitnə Ünsürləri

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

Mö­mi­nin dün­ya hə­ya­tın­da ne­cə ya­şa­ma­lı olduğunu hər şe­yin ya­ra­dıcısı olan Al­lah ən in­cə təf­si­la­tı­na qə­dər bil­dir­miş­dir. Ancaq insan istək və ehtiraslarını ölçü olaraq götürdüyündə, nəfsinin arzu və istəklərini dinin mənfəətlərindən və Allahın razılığından üstün tuta bilir və nəticədə qəflət dolu bir ruh halına girir.  Be­lə olduğu təqdirdə Al­la­hın vacib bu­yur­duq­la­rı­nı ta­ma­mi­lə dan­ır, ciddi şəkildə cəhd etməsi lazım olan hallarda səh­lən­kar və məsuliyyətsiz mü­na­si­bət göstərmiş olur.

Al­lahın dün­ya ne­mət­lə­ri­nin ötə­ri ol­du­ğu­nu və dün­ya­nın bir im­ta­han ye­ri ol­du­ğu­nu də­fə­lər­lə bil­dir­mə­si­nə bax­ma­ya­raq, bu cür in­sanlar dün­ya­nı özlərinə «əsl yurd» seç­mək­lə axi­rət­dən ta­ma­mi­lə üz çe­virirlər.

Qu­ra­nı nə­zə­rə al­ma­yan bir in­san sa­də­cə dün­ya­ya yö­nəl­miş məq­səd­lər seç­məklə, im­ta­han üçün ya­ra­dı­lan ha­di­sə­lər içə­ri­sin­də bo­ğul­ur. Al­lah mal-döv­lə­tin və eləcə də uşaq­la­rın fit­nə ola­ca­ğı­nı bir ayə­sin­də be­lə xə­bər ve­rir:

«Hə­qi­qə­tən, mal-döv­lə­ti­niz və oğul-uşa­ğı­nız an­caq bir im­ta­han­dır (fit­nə­dir). Ən bö­yük mü­ka­fat isə Al­lah dər­ga­hın­da­dır!» («Tə­ğa­bun» su­rə­si, 15).

Ərəb di­lin­də «im­ta­han» kəl­mə­si­nin baş­qa mə­na­la­rı ol­ma­sı­na bax­ma­ya­raq, bun­lar üçün «fit­nə» kəl­mə­si­nin iş­lə­dil­mə­si ol­duq­ca diq­qət çək­ir. Çün­ki in­san dün­ya­da­kı və­zi­fə­si­ni an­la­ma­dan «müt­ləq ev­lən­mə­li­yəm», « ai­ləm, uşaq­la­rım ol­ma­lı­dır», «mal-mülk sa­hi­bi ol­ma­lı­yam» de­yə dü­şü­nə­rək Oxumağa davam et →

Saleh Əməl

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

Qu­ran­da tez-tez rast gə­li­nən ter­min­lər­dən bi­ri «sa­leh əməl»dir. «Sa­leh» kəl­mə­si “gö­zəl, doğ­ru, xe­yir­li” mə­na­la­rı­nı ve­rir. «İs­lah et­mək» fe­li də ey­ni kök­dən tö­rə­miş­dir və «sa­leh və­ziy­yə­tə gə­tir­mək» de­mək­dir. «Əməl» kəl­mə­si­nin Azər­bay­can di­li­nə ən ya­xın qar­şı­lı­ğı isə «iş»dir. Ümu­miy­yət­lə, sa­leh əməl, yax­şı və xe­yir­li iş mə­na­sı­nı ve­rir ki, bu da Qu­ran­da Al­la­hın ri­za­sı­na və gön­dər­di­yi di­nə uy­ğun hər cür əməl və hə­rə­kə­ti ifa­də edir.

İn­sa­nın axi­rə­ti­ni xi­las edən şey isə yal­nız iman gə­tir­mə­si de­yil, ey­ni za­man­da o ima­na uy­ğun sa­leh işlər görməsidir. Çün­ki sa­leh əməl sə­mi­mi ima­nın gös­tə­ri­ci­si­dir. Bu­nun ək­si­nə, yal­nız «iman gə­tir­dim» de­yib bu ima­nın tə­ləb­lə­ri­ni ye­ri­nə ye­tir­mə­mək in­sa­nı xi­las et­məz. Al­lah bu möv­zu­da be­lə bu­yu­rur:

«İn­san­lar yal­nız: «İman gə­tir­dik!» – de­mə­lə­ri­lə on­lar­dan əl çə­ki­lib im­ta­han olun­ma­ya­caq­la­rı­nı­mı sa­nır­lar? Biz on­lar­dan əv­vəl­ki­lə­ri də im­ta­ha­na çək­miş­dik. Şüb­hə­siz ki, Al­lah düz­da­nı­şan­la­rı da, ya­lan­çı­la­rı da çox gö­zəl ta­nı­yar!» («Ən­kə­but» su­rə­si, 2-3).

Al­la­hın «iman gə­tir­dik» de­yən­lə­ri sı­na­ma­sı­nın önəm­li qis­mi sa­leh əməl­lər­lə olur. Çün­ki bu əməl­lər, on­la­rı ye­ri­nə ye­tir­mə­yə borc­lu olan mü­səl­man­la­rın səbir­lə­ri­ni, qə­tiy­yət­lə­ri­ni, sə­da­qət­lə­ri­ni, qı­sa­sı, iman­la­rın­da­kı fə­ra­sət­lə­ri­ni or­ta­ya çı­xa­rır. Oxumağa davam et →

Şirk Nədir?

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

«Şirk» ərəb di­lin­də «şə­rik­lik, or­taq­lıq» mə­na­sı­nı da­şı­yır. Qu­ran­da isə şirk hər han­sı bir şe­yi və ya hər han­sı bir kim­sə­ni, ya da hər han­sı bir an­la­yı­şı üs­tün tut­maq, də­yər ver­mək, önəm ver­mək, da­ha ar­tıq bə­yən­mək ba­xı­mın­dan Al­lah­la bə­ra­bər və ya daha üstün bir sə­viy­yə­də gör­mək və bu yanlış dünyagörüşü ilə hə­rə­kət et­mək şək­lin­də gös­tə­ri­lir.

Şirk Qu­ran açıq­la­ma­la­rın­da «tay qoş­maq», «şə­rik qoş­maq» ki­mi tər­cu­mə edi­lir. Qu­ran­da Al­la­ha şə­rik qoş­maq «Al­lah­dan baş­qa tan­rı seç­mək», «Al­lah­dan baş­qa­sı­na qul­luq et­mək» kimi də ifa­də olu­nur.

Ən ge­niş mə­na­da isə şirk inam, dü­şün­cə, əx­laq an­la­yı­şı, ya­şa­yış tər­zi və də­yər ba­xı­mın­dan Al­la­hın Qu­ran­da bil­dir­di­yi öl­çü­lər­dən və müt­ləq doğ­ru­lar­dan fərq­li me­yar­lar seç­mək və hə­ya­tı­nı bu me­yar­la­ra gö­rə qur­maq­dır. Oxumağa davam et →

Axır Zaman Əlamətləri: Fitnələr və Məscidlərin Dağıdılması

fayuu AXIR ZAMAN ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

“Süfyani quru bir vadidən çıxar. Kelp qəbiləsindən abus çöhrəli, sərt ürəkli adamlardan bir ordu qurar və bunlar hər tərəfə zülm edərlər. O, mədrəsə və məscidləri dağıdar, rüku və səcdəyə gedən hər kəsi cəzalandırar. (Əli bin Hüsaməddin Əl Muttaki, Cəlaləddin Suyutinin Təsnifindən Hədislər – Axır Zaman Mehdisinin Əlamətləri, sf. 35)

Hz. Mehdi (ə) Yolların Kəsildiyi Bir Dövrdə Çıxacaq

Müasir dövrdə dünyanın müxtəlif bölgələrində yaşanan qarşıdurmalar, anarxiya və terror Oxumağa davam et →

Müsəlmanlara Ayrılmaq Haram, Birləşmək Vacibdir

fayuu İSLAM BİRLİYİ ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

Müsəlmanların birliyi yalnız mövcud gərgin vəziyyətin sona çatması üçün lazım olan siyasi tələbat deyil, eyni zamanda müsəlman olmağın tələblərindən biridir. Müsəlmanlar həyatlarının hər anında olduğu kimi daxili və beynəlxalq siyasətdə də Quran əxlaqına uyğun hərəkət etməlidirlər. Quran əxlaqı isə İslam dünyasının ittifaq etməsini tələb edir. Quran əxlaqının prinsip olaraq mənimsənilməsi bu ittifaqın daimi olmasını və gözlənilən aktiv rolu yerinə yetirməsini təmin edəcəkdir.

İslam əxlaqı müsəlmanların daim bir yerdə olmasını, Oxumağa davam et →

Müsəlman Qadının İdealları Böyükdür

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

Cahiliyyə əxlaqının insanlara qazandırdığı qadın xarakterinin mühüm xüsusiyyətlərindən biri onların dünyagörüşlərinin, ideallarının, düşüncələrinin və həyat tərzlərinin dar çərçivə ilə məhdudlaşmasıdır. Bu xarakteri mənimsəyən qadınlara cəmiyyət tərəfindən müəyyən vəzifə və məsuliyyətlər yüklənilir. Onlardan gözlənilən əslində yalnız bunları ən gözəl şəkildə yerinə yetirməkdir. Bunlardan başqa fərqli ideallara sahib olmaq, ya da fərqli mövzularda özlərini inkişaf etdirmək üçün ümumiyyətlə qadınlara çox imkan verilmir. Qadınlar ancaq bu vəziyyətin mahiyyətini qavradıqda və həyatlarını daha fərqli və daha böyük ideallar üzərində qurmaq ehtiyacını hiss etdikdə özlərini inkişaf etdirib düşüncələrinin sərhədlərini genişləndirə bilərlər.

Qadın üçün nəzərdə tutulan başlıca məsuliyyət ailəsini, Oxumağa davam et →

Tarixdən Nümunə: Səlahəddin Əyyubinin İslam Birliyi

fayuu İSLAM BİRLİYİ ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

1096-cı ildə başladılan birinci Səlib yürüşü zamanı xaçlı orduları Yaxın Şərqə çatdığında müsəlmanlar, aralarında müxtəlif anlaşılmazlıqlar və çəkişmələr yaşanan əmirliklərə bölünmüşdülər. Bu səbəbdən Avropadan gələn barbar işğalçılara qarşı müqavimət göstərə bilmədilər. 1099-cu ildə Qüdsdə dəhşətli qırğın törədildikdən sonra qurulan Xaçlı Krallığı uzun illər müsəlmanların bölünməsindən faydalanmışdı. Ancaq böyük İslam sərkərdəsi Səlahəddin Əyyubinin müsəlman əmirliklərini öz hakimiyyəti altına alaraq birləşdirməsi ilə müsəlmanlar, xaçlı işğalçılara qarşı mübarizə aparmaq gücünə sahib oldular.

Oxumağa davam et →

Hz. Mehdinin Çıxış Əlamətlərinin Ardıcıl Meydana Gəlməsi

fayuu AXIR ZAMAN ,,,,,,,,,,,,,,,,,,

Hz. Mehdinin (ə) çıxış əlamətlərinin bildirildiyi hədislərdə, bu əlamətlərin “təsbeh dənələrinin” düzülüşü kimi, ardıcıl şəkildə meydana gələcəyi ifadə edilir. Həqiqətən də bu əlamətlər bir-birinin ardınca və Peyğəmbərimizin (s) bildirdiyi şəkildə meydana gəlməkdədir. Hədislərdə ifadə edildiyi kimi dünyanın dörd bir tərəfində xaos və anarxiya artır, ardıcıl şəkildə fitnələr meydana gəlir, qırğınlar və böyük fəlakətlər yaşanır, yoxsulluq və aclıq artır, insanlar böyük çətinliklərlə üzləşirlər. Bütün bu əlamətlərin ardıcıl şəkildə və müəyyən bir dövr ərzində reallaşması, müsəlmanların əsrlərdir zühurunu gözlədikləri mübarək şəxsin gəldiyinin göstəriciləridir.

Oxumağa davam et →