dua

Dualarda səmimi olmaq

admin MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

Dua Allahın Rəhman və 4-6Rəhim isminin çox üstün təcəllisi, möminlərə böyük lütfüdür. Çünki insan Allaha dua edərək səmimi imanını, sevgisini və qorxusunu ifadə edə bilər. Yeganə dost və vəli kimi Ona təslim olduğunu, yalnız Ondan mədət umup Ondan kömək istədiyini göstərə bilər. Din əxlaqından uzaq cəmiyyətlərdə Allaha dua etmək müxtəlif batil inanc və xurafatlarla çətinləşdirilmişdir. İnsanlar hər an Allaha üz tutacaqları halda, bunun üçün vaxt müəyyən etmiş və ya araya vasitəçilər qoymuşlar.

Allah bu batil inanclara qarşı insanları belə xəbərdar edir: “Doğrusu, əsl din ancaq Allaha məxsusdur. Allahı qoyub başqalarını özlərinə dost tutanlar: “Biz, onlara ancaq bizi Allaha daha çox yaxınlaşdırsınlar deyə ibadət edirik”– (deyirlər.) Əlbəttə ki, Allah ziddiyyətə düşdükləri şeylər barəsində onların arasında Öz hökmünü verəcəkdir. Şübhəsiz ki, Allah yalançı və kafirləri doğru yola yönəltməz”. (Zümər surəsi, 3) Oxumağa davam et →

Dua sıxıntı və zərərə yol açan hadisələrə qarşı sədd çəkir

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,

imagesMöminlərlə zəif imanlı insanların duaları arasındakı fərq nədir?

İnsan dua edərkən nəyə diqqət etməlidir?

“Birdən olsa” məntiqi ilə dua etmək nə üçün böyük qəflətdir?

Bəzi insanlar vərdiş kimi, xüsusilə də çətin vəziyyətlərdə dərhal Allah’a dua edirlər. Ancaq bu insanların duası möminlərin duasından çox fərqlidir. Çünki bu insanlar ancaq çətinlik anlarında Allah’a möhtac olduqlarını xatırlayır və o an sıxıntıdan xilas olmaq üçün uca Allah’a üz tutaraq dua edirlər. Halbuki, insanın həyatında Allah’a möhtac olmadığı bircə an da yoxdur. İman zəifliyi olan insanlarla möminlərin dualarındakı fərq burada üzə çıxır.

Möminlər həmişə və hər vəziyyətdə Allah’a üz tuturlar. Dua etmək üçün özlərinə sıxıntı gəlməsini gözləmirlər. Oxumağa davam et →

Mənafe Güdməmək

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

Bir in­sa­nın ima­nın­da sə­mi­mi ol­du­ğu­nun (yal­nız Al­la­hın ri­za­sı­nı axtardığının) ən bö­yük gös­tə­ri­ci­lə­rin­dən bi­ri dünyəvi, bəsit mə­na­fe­lər ar­xa­sın­ca qaç­ma­ma­sı, ix­las­lı, yə­ni yal­nız Al­la­hın razılığı üçün ça­lış­ma­sı­dır. Hər ne­mə­tin Al­lah tə­rə­f­in­dən gəl­di­yi­ni dərk edən, yal­nız Onun razılığını qa­zan­ma­ğa ça­lı­şan, hər şe­yi Al­lah­dan istəyən və On­dan qor­xan mö­min, tə­bii ki, bə­sit və ki­çik haqq-he­sab­la­rın ar­xa­sın­ca qaç­ma­ya­caq­dır.

Bu­na gö­rə et­di­yi iş­lər­dən mən­fə­ət gü­düb-güd­mə­mək in­sa­nın birbaşa ima­nı ilə bağ­lı­dır. Al­la­hı və axi­rə­ti dərk et­miş bir in­san, əl­bət­tə, bun­la­rın ya­nın­da adi mən­fə­ət haqq-he­sab­la­rı­na eti­bar et­mə­yə­cək və ta­mah­ üçün ça­lış­ma­ya­caq­dır. Bu­nun ək­si­nə ola­raq Al­la­hı və axi­rə­ti dərk et­mə­yən in­sa­nın bu bö­yük hə­qi­qət­lə­ri gör­mə­yib bə­sit və xır­da mən­fə­ət­lər ar­xa­sın­ca get­mə­yi tə­bii­dir. Son də­rə­cə ki­çik  dün­ya­ya, son də­rə­cə dar dü­şün­cə­yə sa­hib ol­acağı üçün hər za­man nəf­si­nin mən­fəə­ti­ni gü­dən dav­ra­nış nümayiş etdirəcək. Oxumağa davam et →

Dua

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

Bir in­sa­nın Al­la­ha iman gə­tir­di­yi­ni gös­tə­rən önəm­li əla­mət­lər­dən bi­ri də dua­dır. Dua edən in­san özü­nün aciz və zə­if qul ol­du­ğu­nu, is­tə­dik­lə­ri­ni özü tək ye­ri­nə ye­ti­rə bil­mə­yə­cə­yi­ni və bun­la­rı ona an­caq Al­la­hın ve­rə bi­lə­cə­yi­ni qə­bul et­miş olur. Dua Al­la­ha qul ol­ma­ğın ən saf, ən tə­miz, ən sə­mi­mi ifa­də­lə­rin­dən­dir. Qu­ran­da da mö­min­lə­rin əsas xü­su­siy­yət­lə­rin­dən bi­ri­nin «ge­cə-gün­düz səbir edə­rək Al­la­ha dua et­mək» ol­du­ğu be­lə xə­bər ve­ri­lir:

«Sə­hər-ax­şam Rəb­bi­nin ri­za­sı­nı di­lə­yə­rək Ona iba­dət edən­lər­lə bir­lik­də özü­nü səbir­li apar. Fa­ni dün­ya­nın bər-bə­zə­yi­ni ar­zu edib nə­zər­lə­ri­ni on­lar­dan çe­vir­mə. Qəl­bi­ni Bi­zi xa­tır­la­maq­dan qa­fil et­di­yi­miz, nəf­si­nin is­tək­lə­ri­nə uyan və işin­də if­ra­ta va­ran bir kim­sə­yə ita­ət et­mə!» («Kəhf» su­rə­si, 28).

An­caq dua­nın nə de­mək ol­du­ğu­nu və ne­cə edil­di­yi­ni yax­şı bil­mək la­zım­dır. Çün­ki Qu­ran­dan kə­nar qay­naq­lar­dan (mə­sə­lən, ata-ana­dan, ət­raf­dan, ənə­nə­lər­dən) öy­rə­ni­lən dua an­la­yı­şı adətən Qu­ran­da bil­di­ri­lən hə­qi­qi dua an­la­yı­şı­na uy­ğun gəl­mir. Bu­na gö­rə də Qu­ran­da bu möv­zu­da ve­ri­lən nöq­te­yi-nə­zə­ri və ruhi halı yax­şı dərk et­mək la­zım­dır.

Oxumağa davam et →

Fitnə

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

Ərəb­ dilində bə­zi kəl­mə­lər hər dil­də ol­du­ğu ki­mi bir çox mə­na­lar­da iş­lən­miş­dir. Azər­bay­can di­lin­də bə­zi kəl­mə­lə­rin fərq­li mə­na­la­rı ol­du­ğu ki­mi, ərəb di­lin­də­ki «fit­nə» kəl­mə­si­nin də fərq­li mə­na­la­rı var­dır.

Fit­nə əs­lin­də «qı­zı­lın di­gər yad me­tal­lar­dan ay­rıl­ma­sı məq­sə­di ilə qay­na­dıl­ma­sı üsu­lu» üçün is­ti­fa­də olu­nan bir kəl­mə­dir. Qu­ra­nın bir çox ayə­sin­də fit­nə sö­zün kö­kü­nə bağ­lı ola­raq mö­min­lər­lə in­kar­çı­la­rın və ya münafiqlərin bir-bi­rin­dən ay­rıl­ma­sı üçün ya­ra­dı­lan im­ta­han­la­ra ve­ri­lən ad­dır. Bu im­ta­han­la­rın əsas xü­su­siy­yə­ti özün­də az­dı­rı­cı ün­sür­lə­ri də da­şı­ma­sı­dır. Yə­ni in­sa­nın doğ­ru yol­dan az­ma­sı və ya hi­da­yə­tə ta­be ol­ma­sı bu im­ta­han qar­şı­sın­da gös­tər­di­yi dav­ra­nı­şa bağ­lı­dır. Hz.Mu­sa­nın Qu­ran­da xə­bər ve­ri­lən dua­sı fit­nə­nin həm az­dı­rı­cı, həm də hi­da­yə­tə çatdıran xüsusiyyətlərinin ol­du­ğu­nu gös­tə­rir. Ayə­də be­lə bu­yu­ru­lur:

«Mu­sa Bi­zim tə­yin et­di­yi­miz vaxt üçün öz tay­fa­sın­dan yet­miş adam seç­miş­di. On­la­rı sar­sın­tı ya­xa­la­yan­da Mu­sa de­di: «Ey Rəb­bim! Əgər is­tə­səy­din, bun­dan qa­baq on­la­rı da, mə­ni də məhv edər­din. Ara­mız­da­kı sə­feh­lə­rin tö­rət­di­yi gü­nah­lar üzün­dən bi­zi məhv­mi edə­cək­sən? Bu Sə­nin sı­na­ğın­dan baş­qa bir şey de­yil­dir. Sən onun­la is­tə­di­yi­ni zə­la­lə­tə dü­çar edər, is­tə­di­yi­ni doğ­ru yo­la sa­lar­san. Sən bi­zim ha­mi­miz­sən. Bi­zi ba­ğış­la və rəhm et. Axı Sən ba­ğış­la­yan­la­rın ən yax­şı­sı­san!» («Əraf» su­rə­si, 155).

Dün­ya­nın bir im­ta­han ye­ri ol­du­ğu və in­san­la­rın iman­la­rı­nın müt­ləq qaydada sı­na­ğa çəkiləcəyi Qu­ra­nın bir çox ayə­lə­rin­də xa­tır­la­dı­lır:

«İn­san­lar yal­nız: «İman gə­tir­dik!» – de­mə­lə­ri­lə on­lar­dan əl çə­ki­lib im­ta­han olun­ma­ya­caq­la­rı­nı­mı sa­nır­lar? Biz on­lar­dan əv­vəl­ki­lə­ri də im­ta­ha­na çək­miş­dik. Şüb­hə­siz ki, Al­lah düz­da­nı­şan­la­rı da, ya­lan­çı­la­rı da çox gö­zəl ta­nı­yar!» («Ən­kə­but» su­rə­si, 2-3).

Oxumağa davam et →

Allahın Möminlərə Dəstəyi

fayuu MƏNƏVİYYAT ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,

Cahiliyyə cəmiyyətindəki insanlar xarakterlərini sahib olduqları güc və mövqelərinə görə formalaşdırırlar. Özlərinə güvənməkləri üçün mütləq ya zəngin, ya məşhur, ya çox gözəl və ya yaraşıqlı olmalıdırlar. Ancaq mömin yalnız Allaha güvənərək yaşayar və möminin özünə güvənməsi üçün inkarçıların ehtiyac duyduğu maddi meyarların heç birinə ehtiyacı yoxdur. Çünki Allah daim möminlərlədir. Allah, “And olsun ki, Mən və elçilərim hökmən qalib gələcəyik!” (Mücadilə Surəsi, 21) hökmünün sirri ilə elçilərini və onlara tabe olan möminləri hər zaman qalib edər. Mömin bütün dünyanın qarşısında tək başına olsa belə üstün gələr. Allah rəsuluna belə bildirir:

Əgər onlar səni aldatmaq istəsələr, (bil ki,) sənə Allah yetər. O, səni həm Öz köməyi ilə, həm də möminlərlə qüvvətləndirdi. (Ənfal Surəsi, 62)

Unudulmamalıdır ki, insanlara yolları açan, müvəffəqiyyət qazandıran, onları inkişaf etdirən, gücləndirən Allahdır. İnsanın öz müvəffəqiyyəti üçün düşündüyü səbəblər bu müvəffəqiyətin əldə olunması üçün kifayət deyil. Oxumağa davam et →

Allahı Çox Zikr Etmək

admin MƏNƏVİYYAT ,,,,

Allaha həsr olunmuş həyat üçün əlbəttə Allahla yaxın dialoq qurmaq vacibdir. Bu dialoqun yolu “zikr”, yəni Allahı xatırlamaqdır. Mömin, “Ey iman edənlər, Allahı çox zikr edin” (Əhzab Surəsi, 41) hökmünə uyğun olaraq gündəlik həyatının hər anında zikr və dua halında olmalı, verilən nemətlərə qarşı dərin-dərin şükr etməli, səhvlərinə görə bağışlanma diləməli, edəcəyi işlər üçün kömək istəməli və tez-tez Allahı təsbih edib ucaltmalıdır. Mömini “Allahla dost” edən ibadət zikrdir. Bir ayədə zikrin icra forması belə bildirilir:

“Səhər-axşam yalvararaq, ürpərtiylə, səsini qaldırmadan ürəyində Rəbbini yad et və qafillərdən olma!” (Əraf Surəsi, 205) Oxumağa davam et →